โดย นิพันธ์ ศรีสุขุมบวรชัย
หัวหน้าสายงาน Clients and Markets และหุ้นส่วนสายงานภาษีและกฎหมาย
บริษัท PwC ประเทศไทย
ธุรกิจครอบครัวไทยกระจายตัวอยู่ในทุกอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นค้าปลีก โรงแรม การผลิตฯ และถือเป็นหนึ่งในธุรกิจหลักที่ช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ แต่เนื่องจากธุรกิจครอบครัวมีลักษณะที่แตกต่างจากธุรกิจอื่น และยังแตกต่างกันเองในแต่ละครอบครัวด้วย
ดังนั้น แผนการดำเนินงาน และการพัฒนากลยุทธ์จึงไม่มีสูตรสำเร็จสำหรับธุรกิจครอบครัวนะครับ อย่างไรก็ตาม เมื่อเร็ว ๆ นี้ ผมได้อ่านบทความที่น่าสนใจเรื่อง Developing the Owner Strategy for Family Businesses1 โดย คุณ Fung Mei Lin หัวหน้ากลุ่มลูกค้าธุรกิจครอบครัว PwC ประเทศมาเลเซีย ที่พูดถึงเรื่องของการสร้างกลยุทธ์ให้ธุรกิจครอบครัว จึงคิดว่าควรนำมาแบ่งปันให้ทุกท่านได้อ่านกัน
บทความระบุว่า แต่ละธุรกิจครอบครัวจำเป็นต้องมีกลยุทธ์เป็นของตัวเอง โดยกุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จคือการบริหาร 3 ปัจจัยหลัก ซึ่งประกอบไปด้วย 1. การจัดการแบบมืออาชีพ 2. ความรับผิดชอบของการเป็นเจ้าของธุรกิจ และ 3. การบริหารความสัมพันธ์ที่ดีของสมาชิกครอบครัว นอกจากนี้ การสร้างและพัฒนากลยุทธ์ให้มีแบบแผนก็มีความสำคัญ เพราะแบบแผนนี้จะเป็นกรอบและเป็นแนวทางให้สมาชิกในครอบครัวปฏิบัติตนตามกรอบและแนวทางที่ได้วางไว้เพื่อไปสู่เป้าหมายเดียวกัน
ในขั้นตอนการสร้างแบบแผนให้ธุรกิจครอบครัวนี้ มีหลายคำถามที่ต้องนำมาพูดคุยเพื่อหาคำตอบ เช่น ‘ในฐานะครอบครัว เป้าหมายของเราคืออะไร’ ‘หลักการสืบทอดธุรกิจครอบครัวเป็นอย่างไร’ และ ‘หากมีความขัดแย้งเกิดขึ้น เราจะจัดการอย่างไร’ ซึ่งคำตอบจากคำถามเหล่านี้ จะช่วยสร้างแบบแผนให้ชัดเจน และหากบังคับให้ทุกคนในครอบครัวปฏิบัติตนตามแบบแผนนี้ได้ จะสร้างความแตกต่างให้กับธุรกิจครอบครัวนั้นได้อย่างโดดเด่น เพราะสมาชิกครอบครัวจะพูดคุยกันอย่างเปิดเผยและมีความเป็นมืออาชีพ แบบแผนนี้จะส่งเสริมการทำงานร่วมกัน และจัดการแก้ปัญหาความขัดแย้งได้อย่างตรงไปตรงมา
ยิ่งไปกว่านั้น บทความยังสรุปหลักสำคัญ 5 ประการสำหรับการสร้างและพัฒนากลยุทธ์ให้เจ้าของธุรกิจอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งผมเองมองว่า หลัก 5 ประการนี้ ทำตามได้ไม่ยากเลย โดยท่านเจ้าของธุรกิจลองตรวจสอบธุรกิจของตัวเอง และหากดำเนินการได้ทันที จะเป็นประโยชน์มากครับ โดยหลักสำคัญมีดังนี้
1. เริ่มต้นให้เร็ว (Start early) ผู้นำธุรกิจต้องเริ่มต้นลงมือทำให้เร็ว ทั้งการวางแผนธุรกิจ การทำความเข้าใจปัญหาต่าง ๆ สร้างแบบแผนการสืบทอด เพราะสมาชิกครอบครัวจำเป็นต้องรู้ถึงสิ่งที่คาดหวัง และกระบวนเหล่านี้ใช้เวลาในการทำให้ทุกคนเข้าใจตรงกัน ดังนั้น ถ้าเริ่มต้นเร็ว ผู้นำธุรกิจก็จะมีเวลาสร้างความเข้าใจและกำหนดความคาดหวังของสมาชิกในครอบครัวให้ตรงกันมากขึ้น
2. เปิดโอกาสให้คนรุ่นใหม่มีส่วนร่วม (Involve next generations) โดยมอบหมายงานให้สอดคล้องกับทักษะของสมาชิกรุ่นใหม่ในธุรกิจครอบครัว วิธีนี้จะช่วยปลูกฝังความรับผิดชอบ และจิตสำนึกความเป็นเจ้าของธุรกิจให้กับสมาชิกรุ่นใหม่ และยังได้พลังความสร้างสรรค์ของคนรุ่นใหม่มาช่วยพัฒนากลยุทธ์ให้เข้ากับยุคสมัยอีกด้วย
3. กำหนดเป้าหมายและคุณค่าให้ชัดเจน (Be specific about your goal and values) ในข้อนี้ สิ่งสำคัญคือต้องมีการกำหนดเป้าหมายและคุณค่า รวมไปถึงวิธีการปฏิบัติตนให้สอดคล้องกับคุณค่านั้นให้ชัดเจน เพราะเป้าหมายและคุณค่าคือ เครื่องมือที่ขับเคลื่อนองค์กรให้เดินหน้า ผมแนะนำว่า ผู้นำธุรกิจควรเขียนเป้าหมายและคุณค่าให้เป็นลายลักษณ์อักษร มิฉะนั้น เมื่อเวลาผ่านไปสมาชิกในครอบครัวอาจมีเป้าหมายและคุณค่าที่ต่างไป อาจทำให้เกิดความขัดแย้งขึ้นได้
4. ยึดมั่นในความยุติธรรมและความโปร่งใส (Ensure a fair and transparent process) หากมีความขัดแย้งที่ไม่สามารถตกลงกันได้ ให้ยอมรับในสิ่งที่เกิดขึ้น และมองหาเป้าหมายร่วมของทั้งสองฝั่ง ในข้อนี้ ผู้นำธุรกิจครอบครัวต้องยึดมั่นในกระบวนการยุติธรรมและความโปร่งใส บางครั้งอาจมีปัญหาบางอย่างที่ไม่สามารถแก้ไขได้เป็นการภายใน ผมคิดว่าการนำผู้เชี่ยวชาญที่ได้การยอมรับจากสมาชิกภายในครอบครัว เข้ามาช่วยพูดคุยแก้ปัญหา ก็จะช่วยลดความขัดแย้ง และความตึงเครียดระหว่างสมาชิกได้ครับ
5. การสื่อสาร (Communication) ข้อสุดท้าย ผมขอย้ำว่า การสื่อสารเป็นสิ่งจำเป็นและสำคัญมากสำหรับธุรกิจครอบครัว เนื่องจากการตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ จะผ่านมาจากกระบวนการสนทนา หรือการหารือร่วมกันระหว่างสมาชิก สมาชิกทุกคนควรได้รับโอกาสในการแสดงความคิดเห็น ทั้งนี้ ผมเชื่อว่า ธุรกิจครอบครัวที่มีการสื่อสารที่ดีและต่อเนื่อง จะส่งเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างสมาชิกในครอบครัว และสร้างความเติบโตที่ยั่งยืนให้กับทั้งธุรกิจไปพร้อมๆ กันครับ
แต่ละธุรกิจครอบครัวมีความแตกต่างกัน ผู้นำธุรกิจครอบครัวจึงจำเป็นต้องสร้างและพัฒนากลยุทธ์ให้เหมาะสมกับธุรกิจของตน ผมจึงหวังเป็นอย่างยิ่งว่า สิ่งที่ผมนำมาเล่าให้ฟังนี้ จะช่วยเป็นแนวทางและเป็นประโยชน์ให้กับธุรกิจครอบครัวได้นำไปปรับใช้ เพื่อเตรียมพร้อม รับมือกับทุกสถานการณ์ที่เกิดขึ้น อย่าลืมนะครับ ยิ่งเริ่มเร็ว เรายิ่งได้เปรียบครับ
0 Response to "5 หลักสำคัญสร้างกลยุทธ์ให้ธุรกิจครอบครัว - efinanceThai"
Post a Comment